SEMPOZYUM TAKDİMİ

Kendisini selef-i salihinin akaid anlayışına nispet eden, ilk dönemlerde daha ziyade “Ehl-i hadis, Ehl-i eser, Ashab-ı hadis” gibi isimlerle anılan Selefilik, itikadi bir anlayış olarak tarih boyunca varlığını sürdürmüştür. Özellikle on sekizinci asırdan itibaren Vehhâbilikle başlayan süreçte Selefilik, yeni bir safhaya evrilmiştir. Bazen katı lafızcı ve taklitçi bir anlayış, bazen eylemci hatta dışlayıcı ve tekfirci bir hareket, bazen doğrudan selefe, ilk döneme/ana kaynaklara dönüş metodu, bazen Kelâm karşıtlığı, bazen de akılcı ve tecditçi bir söylem olarak tezahür etmiştir.

Selefî yaklaşımlar birbirine muhalif gibi görünen farklı kesimler tarafından ihyacı bir düşünce ve eylem tarzı olarak taltif edildiği ve benimsendiği gibi çoğu zaman da muhtelif eleştirilere konu olmuştur. Bu bağlamda teşbih ve tecsimi akla getiren anlayışlarıyla tenzihe muhalefet, küresel sistemin Müslüman coğrafya üzerindeki tuzaklarına alet olmak, Müslüman ilim ve kültür tarihini itibarsızlaştırmak, modernizmin etkisiyle akaidin tahrifine sebep olmak, Ehl-i sünneti hatta İslâm’ı kendi tekellerine alarak tekfircilik yapmak gibi hususlar öne çıkmıştır. Balkanlar misalinde görüleceği üzere, özellikle Osmanlı bakiyesi Müslüman coğrafyalarda organize bir şekilde yürütülen yeni Selefî/Vehhabî propaganda, Ehl-i sünnetin, hususen Matüridilik ve Hanefiliğin rengini verdiği klasik Osmanlı/Türk İslâm anlayışını, kültürünü ve tarihi mirasını tasfiye etmek, böylece seküler Batı kültürüne alan açmak ve bu bölgelerde Türkiye’nin etkinliğini azaltmak ve kırmak gibi hedeflere ulaşmak için de istismar edilmektedir.

Bilhassa Müslümanların kriz dönemlerinde bir çözüm arayışı olarak, farklı şekillerde tezahür eden selefi anlayışlar, Osmanlı’nın dağılma süreciyle birlikte modern çağda, sadece itikadi değil siyasi boyutlarıyla da teopolitik bir söylem ve hareket olarak, gerek Müslümanlar arasında gerekse küresel düzeyde her geçen gün aktüelliğini artırarak sürdürmektedir. Bu bağlamda tertip edilen “Tarihsel ve Aktüel Boyutlarıyla Selefî Anlayışlar” sempozyumunda itikadi ve siyasi boyutlarıyla Selefiliğin, kaynakları, tarihi, zihniyeti, metodu, menfi-müspet neticeleri ve aktüel boyutlarıyla ele alınıp tahlil edilmesi hedeflenmektedir.